ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΙΚΟΛΑΙΤΙΣΜΟΣ;

 ΝΙΚΟΛΑΪΤΙΣΜΟΣ, ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

Του κ. Χριστόδουλου Βασιλειάδη,

Δρ. Θεολογίας - Μουσικολόγου

=====

Α.) ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΙΚΟΛΑΙΤΙΣΜΟΣ

Νικολαϊτισμὸς ἦταν μιὰ γνωστικὴ αἵρεση τῶν πρώτων χριστιανικῶν χρόνων. Πίστευαν στὴν ὕπαρξη δύο ἀρχῶν, οἱ ὁποῖες δεσπόζουν τοῦ σύμπαντος, στὸν θεὸ τοῦ καλοῦ καὶ τὸν θεὸ τοῦ κακοῦ. Πίστευαν ἀκόμη καὶ στὴν κακότητα τῆς ὕλης, μὲ τὴν δικαιολογία ὅτι τὴν ὕλη δημιούργησε ὁ Θεὸς τοῦ κακοῦ. Ἐπιζητοῦσαν τὴν ἀκολασία, νομιζόμενοι ὅτι μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ φθείρεται ἡ σάρκα, δημιούργημα, κατὰ τὴν ἄποψή τους, τοῦ θεοῦ τοῦ κακοῦ. Ἀσχολοῦντο ἀκόμη μὲ τὶς εἰδωλικὲς θυσίες καὶ βρώση εἰδωλοθύτων. Μερικοὶ ἀντιαιρετικοὶ συγγραφεῖς ὑπέθεσαν κακῶς ὅτι ἀρχηγὸς τῶν Νικολαϊτῶν ἦταν ὁ Νικόλαος, ἕνας ἀπὸ τοὺς ἑπτὰ διακόνους. Σύμφωνα μὲ κάποια ἄποψη ἀντιαιρετικῶν συγγραφέων ὁ Νικόλαος εἶχε ὡραία σύζυγο καὶ ἤθελε νὰ ἐπιδοθῇ στὴν ἐγκράτεια. Ὅμως παρασύρθηκε σὲ λαγνεία καὶ παρέδωσε τὴ σύζυγό του σὲ χρήση ὅσων ἤθελαν νὰ ἀσελγήσουν μαζί της. Δικαιολογοῦσε μάλιστα αὐτὴ τὴν κατάσταση, λέγοντας ὅτι ἡ ἐπίδοση στὶς σαρκικὲς ἁμαρτίες εἶναι χρήσιμη στὴ φθορὰ τῆς σάρκας, ἄρα καὶ τοῦ σαρκικοῦ φρονήματος καὶ κατ’ ἀκολουθία στὴν τάχα ἐπίτευξη ὑψηλότερου πνευματικοῦ βίου.

Στὸ βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως, τὸ τελευταῖο τοῦ Κανόνα τῆς Καινῆς Διαθήκης, ὁ Κύριος μιλᾶ μὲ ἔντονα ἐλεκτικὸ λόγο γιὰ τοὺς Νικολαΐτες. Γιὰ παράδειγμα ἀπευθυνόμενος ὁ Κύριος στὸν ἐπίσκοπο Ἐφέσου, τοῦ λέγει ὅτι μισεῖ τὶς βδελυρὲς καὶ σαρκικὲς παρεκτροπὲς τῶν Νικολαϊτῶν[1]. Περαιτέρω ἀπευθύνεται στὸν ἐπίσκοπο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Περγάμου καὶ τοῦ λέγει ὅτι πέραν τῶν ἐπισκοπικῶν του προτερημάτων, ἐν τούτοις ὁ Κύριος ἔχει ἐναντίον του καὶ λίγα παράπονα. Διότι ἔχει στὴν ἐπισκοπή του καὶ ἀνέχεται, μερικούς, ποὺ τηροῦν τὴ διδασκαλία τοῦ ἐθνικοῦ μάντη Βαλαάμ, ὁ ὁποῖος δίδασκε στὸν Βαλὰκ τὸν βασιλιᾶ τῶν Μωαβιτῶν νὰ βάλῃ σκάνδαλο μπροστὰ στοὺς Ἰσραηλῖτες γιὰ νὰ τοὺς παρασύρῃ νὰ φᾶνε εἰδωλόθυτα καὶ ἐν συνεχείᾳ νὰ πορνεύσουν. Ἐλέγχει ὁ Κύριος τὸν ἐν λόγῳ ἐπίσκοπο γιὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἔχει μερικοὺς στὴν ἐπισκοπή του ποὺ προσομοιάζουν μὲ τοὺς Ἰουδαίους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τῆς ἐποχῆς ἐκείνης τοῦ Βαλαάμ[2]. Αὐτὸ τὸ γεγονὸς δηλοῖ μιὰ διαφορετικὴ ὄψη τῆς πλάνης τῶν νικολαϊτῶν, ποὺ τοὺς συνδέει μὲ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

_________

[1] Ἀποκ. β΄ 6.

[2] Ἀποκ. β΄ 14-15.