Μνήμη του Οσίου Ιουστίνου Πόποβιτς (14 Ιουνίου)

H Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του προφήτου Ελισσαίου του αγίου Μεθοδίου αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του ομολογητού και του οσίου Ιουστίνου (Πόποβιτς) του σέρβου, του οποίου η αγιοκατάταξη έγινε τον Απρίλιο του 2010.

Ο προφήτης Ελισσαίος ήταν γιος του μεγαλοκτηματία Σαφάτ, από το χωριό Αελμούθ. Τον Ελισσαίο συναντάμε μέσα στην Παλαιά Διαθήκη σαν υπηρέτη του Προφήτη Ηλία. Όταν εκείνος με θαυμαστό τρόπο έφυγε προς τον Κύριο, ο Ελισσαίος συνέχισε το προφητικό έργο του Ηλία, και μάλιστα με πολλά θαύματα.

Ο όσιος Ιουστίνος γεννήθηκε στις 25 Μαρτίου του 1894, στην πόλη Βράνιε της νοτίου Σερβίας. Κατά την βάπτιση έλαβε το όνομα Ευάγγελος. Η οικογένεια του πατέρα του ήταν εκ παραδόσεως ιερατική και είχε δώσει στην ορθόδοξη Εκκλησία τουλάχιστον επτά ιερωμένους. Αυτό εξάλλου φανερώνει και το επώνυμο Πόποβιτς δηλ. Παπαδόπουλος. Από μικρό παιδάκι ακόμα, συχνά επισκεπτόταν με τους γονείς του τον Άγιο Πρόχορο τον Θαυματουργό στην κοντινή Μονή Πτσίνσκι όπου και είδε με τα μάτια του την θεραπεία της μητέρας του από βαριά ασθένεια. Μια δεύτερη πηγή ευλάβειας για τον μικρό Ευάγγελο ήταν ή τακτική ανάγνωση του Ευαγγελίου από τα δεκατέσσερα του χρόνια μα και η ασκητική βίωση του μέχρι το τέλος της ζωής του».

Τρίτη πηγή θείας έμπνευσης έγινε για τον μικρό Πόποβιτς η ανάγνωση των Συναξαρίων και αργότερα των έργων των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας. Ο ίδιος έλεγε χαρακτηριστικά: «η Ορθοδοξία δεν είναι βιβλιοθήκη, την οποία μπορείς να μελετήσεις, αλλά βίωμα το όποιο καλείσαι να ζήσεις.

Από την φύση του φιλόσοφος και διψασμένος για τη θεία μα και την ανθρώπινη γνώση, εγγράφεται στα 1905 στην Εκκλησιαστική Σχολή του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι.

Τελειώνοντας στα 1914, εντούτοις τον πρόλαβε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και στρατεύτηκε ως νοσοκόμος. Ακολουθώντας την τύχη του σέρβικου στρατού, πήρε το δρόμο της εξορίας προς την Κέρκυρα. Καθ’ οδόν ένιωσε πλέον έτοιμος να αφιερώσει την ζωή του στο Χριστό και έλαβε το μοναχικό σχήμα την 1η Ιανουαρίου του 1916 και πήρε το όνομα του αγίου μάρτυρος και φιλοσόφου Ιουστίνου.

Σύντομα μεταβαίνει στην Αθήνα, για να λάβει τελικά εκεί το διδακτορικό του δίπλωμα στην Πατρολογία στα 1926 με θέμα «Το πρόβλημα του προσώπου και της γνώσεως στον Άγιο Μακάριο τον Αιγύπτιο». Γνώριζε πολύ καλά την παλαιοσλαβική, την αρχαιοελληνική, την λατινική, την ρωσική, την νεοελληνική, την αγγλική, την γερμανική και την γαλλική.

Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής βρέθηκε σε διάφορες μονές και σταδιακά στο Βελιγράδι, μοιραζόμενος την τύχη του λαού του.

Με την εγκαθίδρυση της νέας κομμουνιστικής εξουσίας στην Γιουγκοσλαβία το 1945, ο πατήρ Ιουστίνος εξεδιώχθη από το Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου μαζί με άλλους 200 καθηγητές. Σύντομα συνελήφθη στη νότια Σερβία (1946) και φυλακίστηκε.

Διωγμένος από το Πανεπιστήμιο και στερημένος από τα ανθρώπινα, θρησκευτικά και πολιτικά του δικαιώματα, έζησε ουσιαστικά έγκλειστος στην μικρή γυναικεία μονή των Αρχαγγέλων στο Τσέλιε του Βάλιεβο.

Ο πατήρ Ιουστίνος, αφού εντρύφησε εμπειρικά στα έργα των Πατέρων της Εκκλησίας, καρποφόρησε αυτή του την μελέτη και στα δικά του συγγράμματα όπου εύκολα διαφαίνεται το θεολογικό βάθος μα και το συγγραφικό του τάλαντο.

Εκοιμήθη εν Κυρίω στις 25 Μαρτίου 1979, ανήμερα του Ευαγγελισμού. Η μνήμη του Οσίου Ιουστίνου Πόποβιτς τιμάται πανηγυρικά στις 14 Ιουνίου.

Επιμέλεια: Ε.Μ.Γρ.